‘I don’t know where I am going, but I’m on my way’
(Carl Sagan)
Kaarten en atlassen heb ik altijd heel leuk gevonden. Maar om ergens te komen heb je allang geen plattegrond meer nodig. Je toetst het adres in op je routeplanner en de computer wijst je de weg. Ze waarschuwt ook voor de files en geeft meteen een omleiding. Handig. Enig idee hoe je daar gekomen bent? Nee. En dat hoeft ook niet, want terug zet je gewoon datzelfde apparaat weer aan.
In feite kun je zo ook door het leven gaan. Volg de instructies en aanbevelingen van je apparaat en je weet wat het volgende boek of artikel is dat je moet lezen, welke serie je moet kijken, of welke partner bij je past. Zelf denken, of voelen waar je behoefte aan hebt, hoeft niet meer. Het is gemakkelijk en scheelt een hoop tijd. Maar langzaam sus je jezelf in slaap.
Totdat we opeens wakker worden in een heel snel veranderende wereld. Waar niets meer is zoals het was. Waar vakanties veranderen in wegvluchten voor water of brand, waar oorlogen eeuwenoude tegenstellingen opnieuw blootleggen, en waar de klimaatveranderingen steeds spannender worden. Een tijd waarin geen enkele routeplanner ons de weg kan wijzen, want de bestemming staat nog niet vast.
Niet weten waar je aan toe bent, niet weten wat je te wachten staat, het is vaak beangstigend. Vooral als je gewend bent te vertrouwen op ‘zekerheden’: je vaste routine, je plan, het weerbericht, de media, een overheid die het voor je oplost… Hoe ga je om met al die onzekerheid? Schiet je in de ontkenning en ‘het zal mijn tijd wel duren’? Word je moedeloos en verval je in somberheid en machteloosheid? Beide reacties helpen je niet en maken je juist kwetsbaarder.
Wat zouden we dan wel kunnen doen? Beseffen dat wij hier zijn. Met onze intuïtie, ons gevoel, ons weten, creativiteit en innovatieve kracht. En onze hoop. Want zoals Jane Goodal zo mooi zei: ‘Hoop is niet passief afwachten. Het is juist een permanente inspanning en betrokkenheid, dat ons helpt om door te gaan’.
Ik zou er nog iets aan toe willen voegen. Voel wat goed voor je is en welke kant je op wilt, in plaats van je te laten leven door dingen van buiten. Leer te varen op je eigen kompas. En besef dat er altijd iets is wat je wél kunt doen: namelijk open staan en in verbinding zijn, met jezelf, elkaar en de natuur. En tenslotte: vraag hulp als je het nodig hebt. Dat is soms het moedigste wat je kunt doen.
De routeplanner brengt je misschien niet meer waar je wilt zijn… maar dat biedt ons juist de kans om samen nieuwe wegen aan te leggen.
